3 giugno 2012 - SS. Trinità


Romani 8,14-15
Infatti tutti quelli che sono guidati dallo Spirito di Dio, questi sono figli di Dio. E voi non avete ricevuto uno spirito da schiavi per ricadere nella paura, ma avete ricevuto lo Spirito che rende figli adottivi, per mezzo del quale gridiamo: «Abbà! Padre!».
ὅσοι γὰρ πνεύματι θεοῦ ἄγονται, οὗτοι υἱοὶ θεοῦ εἰσιν. οὐ γὰρ ἐλάβετε πνεῦμα δουλείας πάλιν εἰς φόβον, ἀλλὰ ἐλάβετε πνεῦμα υἱοθεσίας, ἐν ᾧ κράζομεν, Αββα ὁ πατήρ.
Quicumque enim Spiritu Dei aguntur, ii sunt filii Dei. Non enim accepistis spiritum servitutis iterum in timorem, sed accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus: Abba (Pater).

Che cosa opera in noi lo Spirito Santo?
1. purifica dai peccati (l'amore, che crea, anche ricrea)
2. illumina l'intelletto (solo l'amore comprende)
3. fa osservare i comandamenti (l'amore è anima dell'obbedienza)
4. dà una solida speranza della vita eterna (l'amore è una anticipazione della vita eterna, in quanto rende figli, ecco la citazione di Romani)
5. mostra la volontà di Dio (l'amore coglie la via da percorrere).

In Symbolum Apostolorum, a. 8: Credo in spiritum sanctum
...
Provenit autem nobis multiplex fructus a spiritu sancto.
- Primo quia purgat a peccatis. Cuius ratio est, quia eiusdem est reficere cuius est constituere. Anima autem creatur per spiritum sanctum, quia omnia per ipsum facit Deus. Deus enim diligendo suam bonitatem causat omnia. Sap. XI, 25: diligis omnia quae sunt, et nihil odisti eorum quae fecisti. Dionysius in 4 cap. de divinis nominibus: divinus amor non permisit eum sine germine esse. Oportet ergo quod corda hominum per peccatum destructa reficiantur a spiritu sancto. Psal. CIII, 30: emitte spiritum tuum et creabuntur, et renovabis faciem terrae. Nec mirum si spiritus purgat, quia omnia peccata dimittuntur per amorem: Luc. VII, 47: dimissa sunt ei peccata multa, quoniam dilexit multum. Prov. X, 12: universa delicta operit caritas; item I Petr. IV, 8: caritas operit multitudinem peccatorum.
- Secundo illuminat intellectum, quia omnia quae scimus, a spiritu sancto scimus. Ioan. XIV, 26: Paraclytus autem spiritus sanctus, quem mittet pater in nomine meo, ille vos docebit omnia, et suggeret vobis omnia quaecumque dixero vobis. Item I Ioan. II, 27: unctio docebit vos de omnibus.
- Tertio iuvat, et quodammodo cogit servare mandata. Nullus enim posset servare mandata Dei, nisi amaret Deum: Ioan. XIV, 23: si quis diligit me, sermonem meum servabit. Spiritus autem sanctus facit amare Deum, ideo iuvat. Ezech. XXXVI, 26: dabo vobis cor novum, et spiritum novum ponam in medio vestri; et auferam cor lapideum de carne vestra: et dabo vobis cor carneum, et spiritum meum ponam in medio vestri; et faciam ut in praeceptis meis ambuletis, et iudicia mea custodiatis et operemini.
- Quarto confirmat spem vitae aeternae, quia est sicut pignus hereditatis illius. Apostolus, Ephes. I, 13-14: signati estis spiritu promissionis sancto, qui est pignus hereditatis nostrae. Est enim quasi arrha vitae aeternae. Cuius ratio est, quia ex hoc debetur vita aeterna homini, inquantum efficitur filius Dei; et hoc fit per hoc quod fit similis Christo. Assimilatur autem aliquis Christo per hoc quod habet spiritum Christi, qui est spiritus sanctus. Apostolus, Rom. VIII, 15-16: non enim accepistis spiritum servitutis iterum in timore; sed accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus, abba, pater. Ipse enim spiritus testimonium reddit spiritui nostro, quod sumus filii Dei; et Gal. IV, 6: quoniam autem estis filii Dei, misit Deus spiritum filii sui in corda vestra, clamantem, abba, pater.
- Quinto consulit in dubiis, et docet nos quae sit voluntas Dei. Apoc. II, 7: qui habet aures audiendi, audiat quid spiritus dicat Ecclesiis. Isai. I, 4: audiam eum quasi magistrum.

Specifico dono dello Spirito Santo è poi il dono della pietà, per il quale lo Spirito muove all'affetto filiale verso Dio, a cui si offre "officium et cultum", il doveroso rispetto, la dovuta cura, la considerazione che a un simile padre si deve.

Summa Theologiae IIª-IIae q. 121 a. 1

Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, dona spiritus sancti sunt quaedam habituales animae dispositiones quibus est prompte mobilis a spiritu sancto. Inter cetera autem, movet nos spiritus sanctus ad hoc quod affectum quendam filialem habeamus ad Deum, secundum illud Rom. VIII, accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus, abba, pater. Et quia ad pietatem proprie pertinet officium et cultum patri exhibere, consequens est quod pietas secundum quam cultum et officium exhibemus Deo ut patri per instinctum spiritus sancti sit spiritus sancti donum.
RISPONDO: Come abbiamo spiegato in precedenza, i doni dello Spirito Santo sono abituali disposizioni che rendono l'anima pronta alla mozione dello Spirito. Ora, tra l'altro lo Spirito Santo ci muove ad avere un affetto filiale verso Dio, secondo le parole di S. Paolo: "Voi avete ricevuto lo Spirito di adozione a figli, in cui gridiamo: Abbà, Padre". E poiché spetta alla pietà propriamente offrire al padre la doverosa premura, ne segue che la pietà che ci spinge, sotto la mozione dello Spirito, a prestare un culto a Dio come Padre, sia un dono dello Spirito Santo.

Commenti

Post popolari in questo blog

Ego sum Via

Le Nozze

Filautia, piacere e dolore nella Questione 58 a Talassio di S. Massimo il Confessore